"Thánh chuyền một chạm" Fernandes: Kẻ đi ngược xu hướng ở Ngoại hạng Anh
Nhiều fan MU thường xuyên chỉ trích Bruno Fernandes, mỗi khi anh thực hiện một đường chuyền lỗi. Nhưng họ không biết rằng mình đang có "của hiếm" ở giải Ngoại hạng Anh.
Video đường chuyền một chạm của Fernandes ở chung kết FA Cup 2023/24
Bóng đá mất dần những đường chuyền một chạm
Chuyền một chạm là kỹ năng khó trong bóng đá, bởi đòi hỏi kỹ thuật, kỹ năng chơi bóng, sự nhạy cảm, quan sát...của cầu thủ. Huyền thoại Johan Cruyff từng nói: “Đỉnh cao kỹ thuật là chuyền bóng bằng một chạm, với tốc độ phù hợp, vào đúng chân thuận của đồng đội”.
Thực tế, những đường chuyền một chạm đang dần biến mất khi các đội bóng tại Premier League ngày càng ưu tiên kiểm soát bóng một cách chặt chẽ. Tuy nhiên, tiền vệ sáng tạo Bruno Fernandes của MU không đi theo lối mòn. Kỹ năng chơi bóng, màn trình diễn trên thực tế của Fernandes đã giúp anh tạo dựng vị trí riêng biệt ở MU.
Hãy xem đường kiến tạo một chạm không cần nhìn trong trận chung kết FA Cup mùa trước của Fernandes, giúp MU đánh bại Man City, pha bóng chắc chắn sẽ được Cruyff tán thưởng.
Từ rìa vòng cấm, tiền vệ người Bồ Đào Nha thực hiện một đường chuyền một chạm chuẩn xác giữa John Stones và Kyle Walker đang lao về phòng ngự, tạo cơ hội để Kobbie Mainoo dứt điểm một chạm đưa bóng vào lưới. MU giành chiến thắng 2-1, ngăn cản Man City giành cú đúp quốc nội hai mùa liên tiếp.
Đó là minh chứng hoàn hảo cho sức mạnh của những đường chuyền một chạm. Bởi lẽ, chỉ cần chơi bóng sớm hơn một tích tắc cũng có thể khai thác khoảng trống trước khi hàng thủ đối phương kịp phản ứng. Nếu Fernandes xử lý bóng trước khi chuyền, Walker với tốc độ nổi tiếng của mình có thể đã kịp can thiệp và cơ hội của MU tan biến.
Fernandes, kẻ đi ngược xu hướng
Tính trên toàn Premier League, các cầu thủ ngày càng có xu hướng chạm bóng nhiều hơn trước khi chuyền.
Các HLV hiện đại chú trọng kiểm soát bóng một cách bài bản. Thời gian trung bình của mỗi chuỗi chuyền bóng đã tăng lên trong bốn mùa giải liên tiếp. Trận đấu tại Premier League đang chậm lại khi các đội bóng ưu tiên cầm bóng hơn là đưa ra những quyết định bất ngờ.
Theo dữ liệu từ SkillCorner, chỉ 21,3% đường chuyền trong các tình huống mở mùa này là chuyền một chạm. Đây là con số thấp nhất kể từ khi họ bắt đầu ghi nhận dữ liệu vào mùa giải 2018/19.
Nhưng Fernandes đi ngược xu hướng này. Mùa này, 34,8% số đường chuyền của thủ quân MU là các đường chuyền một chạm. Thống kê ấy tăng gần 5% so với mùa 2019/20, khi anh mới gia nhập MU từ Sporting Lisbon.
Tỷ lệ chuyền một chạm cao hơn mức trung bình cho thấy Fernandes là nguồn sáng tạo chủ chốt của MU, người luôn tìm cách luân chuyển bóng nhanh và mở ra cơ hội. Cựu HLV Erik Ten Hag từng gọi anh là “thiên tài trong những đường chuyền quyết định”, nhưng ông cũng thừa nhận rằng đó không phải điều dễ dàng.
“Nó đòi hỏi rất nhiều. Trước hết là trí tuệ. Nhưng cũng cần có cá tính để tiếp tục cố gắng ngay cả khi thất bại nhiều lần”, HLV người Hà Lan cho hay.
Fernandes đang làm điều khác biệt
Chuyền một chạm không phải lúc nào cũng phản ánh chất lượng của một cầu thủ. Trước vòng 28 Ngoại hạng Anh, Fernandes dẫn đầu giải đấu với 470 đường chuyền một chạm. Nhưng nếu chỉ dựa vào thống kê này để nói rằng Jan Bednarek của Southampton (người đứng thứ năm về số lần chuyền một chạm) cũng là một cầu thủ sáng tạo hàng đầu, rõ ràng đó là một sai lầm.
Bruno Fernandes rất giỏi ở khả năng chuyền một chạm
Nhiều cầu thủ có xu hướng chuyền một chạm không phải để xuyên phá hàng phòng ngự đối phương, mà đơn giản là duy trì quyền kiểm soát bóng. Những cầu thủ đứng đầu danh sách này thường là những tiền vệ chơi lùi sâu, chẳng hạn như Jorginho, Oliver Norwood, James Ward-Prowse, Pascal Gross và Rodri.
Nhưng nếu xét riêng các đường chuyền một chạm ở khu vực tấn công, những cầu thủ sáng tạo thực thụ mới nổi bật. Trong sáu mùa gần đây, Fernandes (hai lần), Kevin De Bruyne, Phil Foden, Eden Hazard và Trent Alexander-Arnold là những người dẫn đầu danh sách chuyền một chạm ở 1/3 cuối sân đối phương.
Vậy tại sao Fernandes lại dẫn đầu một thống kê thường thuộc về các tiền vệ chơi lùi sâu? Đáp án có lẽ vì anh thực hiện các đường chuyền một chạm từ khắp mọi nơi trên sân.
Dữ liệu cho thấy Fernandes chơi năng nổ, không chỉ nổi bật ở khu vực tấn công mà còn dẫn đầu về số lần chuyền một chạm ở khu vực trung tuyến. Nên nhớ ở khu vực này, việc mất bóng có thể mang đến rủi ro lớn cho hàng phòng ngự đội nhà.
Một yếu tố quan trọng khác là vai trò ngày càng lùi sâu của Fernandes trong những mùa gần đây. Khi mới gia nhập MU dưới thời HLV Ole Gunnar Solskjaer giữa mùa 2019/20, Fernandes chủ yếu chơi ở vị trí số 10, với 46% số đường chuyền một chạm diễn ra ở khu vực tấn công. Nhưng kể từ khi Ten Hag lên nắm quyền vào năm 2022, Fernandes được sử dụng ở các vị trí lùi sâu hơn.
HLV Amorim yêu cầu Fernandes chơi lùi sâu hơn
Thậm chí, trong trận thắng 2-0 trước Everton vào tháng 4/2023, Ten Hag đã xếp Fernandes chơi như một tiền vệ kiến thiết lùi sâu và anh được bình chọn là cầu thủ xuất sắc nhất trận.
Hiện tại, dưới thời tân HLV Ruben Amorim, Fernandes tiếp tục chơi thấp. Chỉ 28% số đường chuyền một chạm của thủ quân MU đến từ khu vực tấn công, tỷ lệ thấp nhất kể từ khi anh khoác áo "Quỷ đỏ".
Liệu Fernandes có phải thay đổi phong cách?
Nếu Bruno Fernandes phải thay đổi, chắc chắn điều đó có chủ đích. Ở thời điểm hiện tại, HLV Ruben Amorim muốn cậu học trò đồng hương chơi gần hơn với hàng phòng ngự đội nhà, đóng vai trò của một "nhạc trưởng" lùi sâu.
Điều này đặt ra câu hỏi liệu Fernandes có phải thay đổi phong cách chuyền bóng nếu tiếp tục chơi lùi sâu hơn? Amorim đề cao sự kiểm soát. Ông từng nói: “Bạn phải kiểm soát bóng và kiểm soát nhịp độ trận đấu”.
Có thể thấy rằng MU đang chơi một cách bài bản hơn dưới thời Amorim. Kể từ khi ông tiếp quản, chỉ có Man City của HLV Pep Guardiola có tốc độ luân chuyển bóng thấp hơn MU. Điều này cho thấy Amorim ưa chuộng lối chơi xây dựng chậm rãi thay vì những pha phản công nhanh.
Giữ bóng là chìa khóa của triết lý này. Trong khi đó, những đường chuyền một chạm theo kiểu Fernandes mang tính rủi ro cao hơn trong việc kiểm soát bóng. Dữ liệu cho thấy tỷ lệ chuyền thành công của các đường chuyền một chạm thấp hơn so với những đường chuyền thông thường trên hầu hết các khu vực của sân.
Điều đó tạo ra một bài toán khó cho MU và Amorim: Liệu họ có yêu cầu ngôi sao lớn nhất của mình cắt giảm chính những đường chuyền làm nên thương hiệu?
Nếu Fernandes tiếp tục chơi lùi sâu, mất bóng ở khu vực này sẽ gây ra hậu quả nghiêm trọng hơn so với khi anh chơi như một "số 10". Nhưng nếu tiền vệ người Bồ Đào Nha bị hạn chế thực hiện những đường chuyền một chạm mang tính đột biến, liệu anh có đánh mất bản năng sáng tạo của mình?
Dù thế nào, chuyền một chạm vẫn là "'vũ khí" quan trọng của Fernandes, đặc biệt ở khu vực gần vòng cấm đối phương. Dữ liệu của SkillCorner chỉ ra rằng những đường chuyền nhanh ở khu vực này có khả năng dẫn đến bàn thắng cao hơn trong vòng 10 giây tiếp theo.
Với việc Fernandes sắp bước sang tuổi 31 vào đầu mùa tới, khả năng anh sẽ tiếp tục chơi ở vị trí lùi sâu là rất cao. Nhưng để kiểm soát trận đấu từ xa, Fernandes cần nhiều hơn sự sáng tạo. Đó còn là khả năng đọc trận đấu và chọn thời điểm thích hợp để tung ra đường chuyền quyết định.
Điều chỉnh tần suất và vị trí thực hiện các đường chuyền một chạm sẽ giúp Bruno Fernandes duy trì sự hiệu quả và tiếp tục là một trong những cầu thủ đặc biệt nhất tại Premier League.
Tiền vệ Bruno Fernandes có nhiều lúc bị chỉ trích, nhưng không thể phủ nhận anh là gương mặt có phong độ ổn định nhất...
